Een mooi groen gazon is de trots van iedere tuinliefhebber. Toch kunnen vervelende plagen zoals emelten in het gras flink wat schade aanrichten. In deze blog lees je wat emelten zijn, hoe je ze herkent, welke schade ze veroorzaken en – nog belangrijker – hoe je ze effectief kunt bestrijden, bijvoorbeeld met aaltjes tegen emelten.
Wat zijn emelten?

Emelten zijn de larven van langpootmuggen, met name van de koollangpootmug en de weidelangpootmug. Deze soorten komen veel voor in Nederland en veroorzaken de meeste schade. Emelten leven net onder het grasoppervlak, waar ze zich ‘s nachts voeden met de groene delen van planten, waardoor gele of kale plekken in het gazon ontstaan.
Emelten zijn grijsbruin, langwerpig en glad, zonder poten of duidelijke kop. Ze kunnen tot wel 5 centimeter lang worden. In tegenstelling tot engerlingen, die wit en C-vormig zijn, hebben emelten een rechte vorm.
De levenscyclus – wanneer kan je ze verwachten?
De meeste langpootmuggen leggen hun eitjes in de nazomer, vaak in vochtig grasland of gazons. Na ongeveer twee weken komen de eitjes uit en verschijnen de larven: de emelten. Ze blijven actief in de bodem van de herfst tot aan het voorjaar en voeden zich in deze periode ’s nachts met de groene delen van het gras.
Aan het einde van het voorjaar, stoppen de emelten met knabbelen en verpoppen ze zich in de grond. Na enkele weken verschijnen de volwassen langpootmuggen, klaar om weer nieuwe eitjes te leggen. Zo begint de cyclus weer opnieuw.
Emelten herkennen in het gazon

Emelten in het gras zijn lastig met het blote oog te zien, maar de schade die ze aanrichten is wél goed herkenbaar. Let op de volgende signalen:
• Gele of kale plekken in het gazon
• Gras dat losligt en makkelijk is op te tillen
• Vogels, zoals kraaien en spreeuwen, die actief in het gras pikken
Deze aanwijzingen duiden vaak op een ernstige emeltenplaag. Omdat emeltenschade snel erger kan worden, is het belangrijk om de tekenen tijdig te herkennen en direct actie te ondernemen.
Twijfel je? Til dan een stukje gras voorzichtig op en kijk in de aarde eronder. Als je kleine, langwerpige larven ziet, zijn dat waarschijnlijk emelten.
Emelten bestrijden in het gazon: Dit zijn je opties
Er zijn verschillende manieren om emelten te bestrijden in het gazon:
1. Aaltjes tegen emelten
De meest effectieve én milieuvriendelijke manier om emelten te bestrijden is met aaltjes tegen emelten. Deze microscopisch kleine wormpjes dringen de emelten binnen en schakelen ze van binnenuit uit. Ze zijn volledig natuurlijk, richten zich uitsluitend op de emelten en laten het gazon én andere insecten met rust.
Er zijn twee soorten aaltjes die je kunt gebruiken, afhankelijk van de bodemtemperatuur:
• Onder de 14°C gebruik je Steinernema feltiae
• Boven de 14°C kies je voor Steinernema carpocapsae
De beste momenten om aaltjes toe te passen zijn in het voorjaar (maart-april) en in het najaar (september tot begin november), wanneer de bodemtemperatuur tussen de 10 en 25°C ligt. Let er dus goed op welke soort je gebruikt, zodat je de juiste werking krijgt op het juiste moment.
2. Emelten chemisch bestrijden
Hoewel emelten chemisch bestrijden mogelijk is, wordt deze methode steeds minder toegepast. Veel chemische middelen zijn verboden of sterk gereguleerd vanwege hun schadelijke effect op het milieu en nuttige insecten. Natuurlijke alternatieven, zoals aaltjes, zijn niet alleen veiliger voor mens, dier en milieu, maar ook nog eens effectief.
Conclusie
Emelten kunnen flinke schade aanrichten in je gazon, vooral in het najaar en vroege voorjaar. Tijdig herkennen is essentieel om erger te voorkomen. De meest effectieve en milieuvriendelijke manier om ze te bestrijden is met aaltjes, afgestemd op de bodemtemperatuur. Door alert te zijn en op het juiste moment in te grijpen, houd je je gazon gezond en sterk.